Η «εξαφάνιση» των Ελλήνων ναυτικών από τα πλοία και γενικότερα η μείωση των θέσεων εργασίας των ναυτεργατών από ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία εξαιτίας των φιλοεφοπλιστικών πολιτικών των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων αποτυπώνεται σε έκθεση για τη Ναυτική Απασχόληση, που παρουσιάστηκε, τη Τετάρτη 29/3, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσία των υπουργών Εργασίας Κ. Χατζηδάκη και Ναυτιλίας Γ. Πλακιωτάκη.
Συγκεκριμένα, από τα ιστορικά στοιχεία της έκθεσης επιβεβαιώνεται η από ετών καταγγελία ναυτεργατικών σωματείων για τον αφανισμό των Ελλήνων ναυτικών από τα πλοία λόγω των πολιτικών των κυβερνήσεων, καθώς:
• Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ως τα μέσα της δεκαετίας του 1970 η ναυτική απασχόληση παρουσίαζε διαρκή αυξητική πορεία. Έτσι, ενώ στην απογραφή του ΝΑΤ το 1950 εντοπίζονται 25.236 ναυτικοί φθάνουμε το 1973 στο ιστορικό υψηλό των 80.992 απογεγραμμένων ενεργών Ελλήνων ναυτικών (σ.σ. μελετητές επεσήμαιναν, πάντα, ότι στην απογραφή καταγράφονταν οι ναυτολογημένοι ναυτικοί. Γι’ αυτό, σε αυτόν τον αριθμό προσέθεταν και περίπου 40.000 μη ναυτολογημένους το διάστημα της απογραφής ναυτικούς, αυξάνοντας το συνολικό αριθμό των ενεργεία ναυτικών σε 120.000. Ωστόσο, θα περιοριστούμε στα στοιχεία της έκθεσης).
• Από το 1974 η Ελληνική ναυτική απασχόληση ακολούθησε πτωτική πορεία. Κατά
την τριετία 1974 – 1976, η μείωση παρουσίαζε σχετικά αργό ρυθμό (80.000 ενεργοί Έλληνες ναυτικοί το 1974, 79.000 το 1975 και 78.000 το 1976). Από το 1977, όμως, η πτωτική τάση ήταν ραγδαία. Σύμφωνα με τις Απογραφές του ΝΑΤ για την περίοδο 1975 – 19881, ο αριθμός των απογεγραμμένων ενεργών Ελλήνων ναυτικών το 1978 είχε μειωθεί στους 69.000, το 1988 στους 38.000 και το 1998 στους 25.500. (σ.σ. εδώ αποτυπώνονται ξεκάθαρα οι επιπτώσεις από τις μειώσεις των οργανικών συνθέσεων, που άρχισαν να γίνονται από το 1982 και είχαν αποτέλεσμα τη μείωση των θέσεων εργασίας των Ελλήνων ναυτικών)
Το φαινόμενο αυτό αποτυπώθηκε και στα σχετικά απογραφικά στοιχεία της ΕΣΥΕ για την περίοδο 1978-2006. Σύμφωνα με αυτά, η μείωση της ναυτικής απασχόλησης κορυφώθηκε κατά τις περιόδους 1978-1984 (-43%) και 1984-1990 (-25,1%) και συνεχίστηκε σταθερά κατά τις δεκαετίες του 1990 και του 2000. Το αποτέλεσμα ήταν ότι το 2006 ο αριθμός των ναυτικών που υπηρετούσαν σε ελληνικά πλοία είχε πλέον συρρικνωθεί στους 21.000, ενώ το διευρυμένο σύνολο των (Ελλήνων και αλλοδαπών) ναυτικών, που υπηρετούσαν σε πλοία με ελληνική σημαία και σε (συμβεβλημένα με το ΝΑΤ) πλοία ξένης σημαίας είχε μειωθεί στις 29.000 το 2006.
Κατά την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης το 2008, η ΕΛΣΤΑΤ εκτιμούσε τον αριθμό των (Ελλήνων και αλλοδαπών) ναυτικών που απασχολούνταν στα πλοία με ελληνική σημαία και σε (συμβεβλημένα με το ΝΑΤ) πλοία με ξένη σημαία σε 26.8933. Δέκα χρόνια αργότερα (2018), η κατηγορία αυτή υπολογιζόταν από την ΕΛΣΤΑΤ σε 20.691.
Οι αιτίες της μείωσης των θέσεων εργασίας στα ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία
Εξήγηση για αυτή τη μείωση δεν υπάρχει στην Έκθεση. Αφήνεται η εντύπωση πως ήρθε κάτι ως «φυσικό φαινόμενο». Όμως, ας δούμε τις βασικές αιτίες αυτής της μείωσης:
1. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 μέχρι τις αρχές του 1980 καταγράφεται μεγάλη διεθνής πετρελαϊκή κρίση και οδηγούνται σε παροπλισμό πολλά πλοία.
Η κατάσταση, αυτή, μπορεί να δικαιολογεί κάποιες απώλειες τα χρόνια μέχρι το 1982. Ωστόσο, σταδιακά η κατάσταση αντιστράφηκε, ήρθαν και πάλι «καλές» ημέρες με υψηλούς ναύλους και επανεκκίνηση των πλοίων. Όμως, οι θέσεις εργασίας συνέχιζαν μειούμενες διότι από το 1982 ξεκίνησαν οι μειώσεις των οργανικών συνθέσεων, δηλαδή τη μείωση των Ελλήνων ναυτικών από τα Ελληνικά πλοία.
2. Από το 1982 μέχρι σήμερα έχουν γίνει περισσότερες από 11 μειώσεις των οργανικών συνθέσεων, ώστε με τη σημερινή κυβέρνηση να δοθεί η δυνατότητα σε υπό ελληνική σημαία πλοία να μην έχουν ούτε καν Έλληνα πλοίαρχο.
3. Στην καταγραφή των συνολικών θέσεων εργασίας των ναυτικών (Ελλήνων και αλλοδαπών) λαμβάνονται υπόψη τα ελληνικά και τα ελληνόκτητα πλοία που είναι συμβεβλημένα με το ΝΑΤ. Όμως, τα υπό ελληνική σημαία βαίνουν διαρκώς μειούμενα ενώ και τα ελληνόκτητα με ξένη σημαία δεν συμβάλλονται με το ΝΑΤ για να αποφεύγουν τις καταβολές των ασφαλιστικών εισφορών (οι ναυτικοί έχουν τη δυνατότητα εξαγοράς της θαλάσσιας υπηρεσίας τους).
Για την ιστορία και μόνο να πούμε ότι από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 δόθηκε η δυνατότητα στους εφοπλιστές να μην καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές στο ΝΑΤ για τους αλλοδαπούς ναυτικούς, πράγμα, που αποτέλεσε ένα ακόμα «κίνητρο» για την αντικατάσταση των Ελλήνων ναυτικών αρχικά στα κατώτερα πληρώματα και εν συνεχεία και σε κάποιες θέσεις χαμηλόβαθμων αξιωματικών.
Η σημερινή ανεργία
Η Έκθεση έχει αναφορά και στη σημερινή ανεργία με βάση τα στοιχεία του Γραφείου Εύρεσης Ναυτικής Εργασίας σημειώνοντας ότι «από το 2021 παρατηρείται σταθερή ανάκαμψη της εγγεγραμμένης στο ΝΑΤ ναυτικής απασχόλησης. Συνολικά, η εγγεγραμμένη ναυτική απασχόληση το 2022 παρουσιάζει αύξηση κατά 5% σε σχέση με το 2020». Και προστίθεται:
«Η βελτίωση σε σχέση με το 2020 επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία του ΓΕΝΕ, σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των αναζητούντων εργασία μειώθηκε από το υψηλότερο των 2.440 το 2020 στους 864 το 2022».
Εδώ πρέπει να επισημανθούν δύο πράγματα:
1. Δεν είναι συγκρίσιμα τα στοιχεία του 2020 και του 2021 με το 2022 διότι το 2020 με το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού υπήρξε διεθνώς μεγάλο πρόβλημα στις αντικαταστάσεις πληρωμάτων και έτσι πολλοί ναυτικοί είχαν παραμείνει αναγκαστικά στη στεριά χωρίς εργασία.
2. Για την παρουσίαση των σχετικών αριθμών επιλέγονται τα στοιχεία του Αυγούστου, που παραδοσιακά λόγω της πλήρους απασχόλησης και της ακτοπλοΐας η ανεργία είναι σαφώς μειωμένη.
Τα στοιχεία ενός χειμερινού μήνα είναι σαφώς πιο ενδεικτικά, αν και όπως προαναφέρθηκε δεν μπορεί να συγκριθεί το 2023 με το 2020. Παρόλα αυτά είναι εμφανές ότι το 2022 υπάρχει όντως μια μείωση της ανεργίας.
Έτσι, αν δούμε τα στοιχεία του ΓΕΝΕ για τον Δεκέμβριο του 2022 θα δούμε ότι οι προσφερόμενοι ναυτικοί δεν είναι 864, που ήταν τον Αύγουστο αλλά είναι 1429, που αντιστοιχεί στο 6,49% του συνολικού αριθμού των 20.691 θέσεων εργασίας σύμφωνα με την απογραφή του 2018 (από αυτούς μόνο 233 έλαβαν επίδομα ανεργίας!!).
Το Δεκέμβριο του 2021 οι προσφερόμενοι για εργασία ήταν 2.126 και τον Δεκέμβριο του 2020, την πιο δύσκολη περίοδο λόγω κορονοϊού, ήταν 3.898. Για μια καλύτερη σύγκριση να πούμε ότι τον Δεκέμβριο του 2019 οι προσφερόμενοι για εργασία 2.220.
Κατά συνέπεια υπάρχει όντως μια μείωση της ανεργίας και η παρουσίαση των καλοκαιρινών στοιχείων δεν χρειαζόταν…..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου