Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά έγινε 130 χρονών! Πως και πότε κατασκευάστηκε, οι πρώτες παραστάσεις. Δείτε βίντεο, παλιές φωτό

Το εμβληματικό Δημοτικό Θέατρο έγινε… 130 χρονών!
Τα εγκαίνια του έγιναν στις 9 Απριλίου 1895 και από τότε ταυτίστηκε με την ιστορία της πόλης του Πειραιά.
Σπουδαίες προσωπικότητες, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς, μεγάλα έργα της παγκόσμιας και εγχώριας δραματουργίας, ισχυροί δεσμοί με τους σημαντικότερους καλλιτεχνικούς φορείς της χώρας, αλλά και πόλεμοι, προσφυγιά, βομβαρδισμοί, ο σκληρός αγώνας για την επιβίωση, χαρακτηρίζουν αυτή τη μεγάλη διαδρομή των 130 ετών.
Όπως ανακοινώθηκε όλος ο Σεπτέμβριος θα είναι αφιερωμένος στην επέτειο των 130 χρόνων του Δημοτικού Θεάτρου με ένα μεγάλο, πολυσυλλεκτικό καλλιτεχνικό φεστιβάλ καθημερινών δράσεων και παρεμβάσεων που θα «συνομιλεί» με το ζωντανό σώμα της πόλης και θα αναδεικνύει όλο το ιστορικό της μεγαλείο.

Η ιστορία του

1950-Άποψη του Δημοτικού Θεάτρου, από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, σε μέρα παρέλασης.  Από το βιβλίο του Νίκου Αξαρλή "Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Οι πρώτες συζητήσεις για την ανέγερσή του ξεκίνησαν το 1882. Η πειραϊκή εφημερίδα «Σφαίρα» έγραφε ότι συζητείτο πρόταση του δημάρχου Τρύφωνα Μουτζόπουλου «προς ανέγερσιν δημοτικού θεάτρου εν τη πλατεία Κοραή , ούτινος η δαπάνη θέλει υπερβή τας 350 χιλ. δραχμάς».
«Η σύνταξις του σχεδίου ανετέθη εις τον ευδωκιμώτατον μηχανικόν του Δήμου κ. Ιωάν. Λαζαρίμον», έγραφε η εφημερίδα.
Ωστόσο, η οριστική απόφαση λήφθηκε το 1883 λίγο πριν τις δημοτικές εκλογές, τις οποίες κέρδισε και αναδείχθηκε δήμαρχος ο Αριστείδης Σκυλίτσης- Ομηρίδης.
Στις 23 Οκτωβρίου του 1883 οι αθηναϊκές εφημερίδες αναδημοσιεύουν σχόλιο της πειραϊκής εφημερίδας "Σφαίρα" που πρώτη κοινοποίησε περιγραφή του εγκριθέντος τελικά σχεδίου του "αναγερθησομένου δημοτικού θεάτρου" του Πειραιά. Σύμφωνα με αυτήν

το μήκος του θέλει είναι 45 μέτρων, 34 δε το πλάτος και 30 το ύψος, διηρημένον ανά 10 μέτρα εις την σκηνήν τον υπ΄ αυτήν χώρον και τον υπέρ την σκηνήν. Θα περιέχη τρεις σειράς θεωρείων, εκάστην ανά 23 και υπερώον μετά τριών σειρών βαθμίδων, αμφιθεατρικώς. Ούτω θα δύναται να εμπεριλάβη ανέτως 1154, εν ανάγκη 1400 θεατάς. Έχει επτά εν συνόλω εξόδους, δύο δια τους εν τη σκηνή και πέντε δια τους εν πλατεία και τοις θεωρείοις. Η κεντρική δε του θεάτρου είσοδος έσται ευρεία και πολυτελής. Η θέρμανση αυτού θέλει γίνεσθαι κατά το σύστημα όπερ εφήρμοσαν εν θεάτρω της Βιέννης. Εν τω ισοπέδω της πλατείας θέλουσιν είναι, εις την διάθεσιν των θεατών, δύο ευρύχωρα καφενεία, υπεράνω δε αυτών, δια τους εν τοις θεωρείοις, δύο όμοιαι αίθουσαι. Έξωθεν επί των παροδίων του θεάτρου θέλουσι κατασκευασθή οκτώ αποθήκαι διατιθέμεναι υπό του Δήμου επί ενοικίω. Υπολογίζονται τα υπέρ αυτού κατά μέσον όρον ετησίως έσοδα εις 42.000 δραχμές, περίπου, το ποσόν δε τούτο προς 7% ανταποκρίνεται εις κεφάλαιον 600.000 δραχμών.

Έτσι ξεκίνησε η κατασκευή του μεγάλου έργου σε κεντρικό οικόπεδο που χωροθετήθηκε επί δημαρχίας του Αρ. Σκυλίτση  με προϋπολογισθείσα δαπάνη 450.000 δραχμές, που τελικά ανήλθε στο διπλάσιο, παρά τις χαρακτηριστικές περικοπές της αρχιτεκτονικής πρόσοψης, από τις οποίες, οι 200.000 δραχμές είχαν διατεθεί μόνο για την εντυπωσιακή διακόσμηση. Το όλο όμως οικοδόμημα δεν ολοκληρώθηκε στην ίδια δημαρχιακή περίοδο, αλλά μετά από 12 χρόνια, επί δημαρχίας Θεόδωρου Ρετσίνα το 1895.

1960-Το Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου. (Ιστορικό Αρχείο Δήμου Πειραιά). Από το βιβλίο του Νίκου Αξαρλή "Δημοτικό Θέατρο Πειραιά"

Τα εγκαίνια ορίστηκαν να γίνουν την Κυριακή 9 Απριλίου αλλά όπως έγραφαν εφημερίδες της εποχής υπήρχαν ακόμα πολλές ελλείψεις στην εξωτερική διακόσμηση, στον καλλωπισμό της πλατείας που βρίσκεται μπροστά του, η επίπλωση του φουαγιέ, η συμπλήρωση του φωτισμού κ.α., που αναμενόταν να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τον επόμενο χειμώνα.

Ποίημα που απήγγειλε στα εγκαίνια ο ποιητής Γ. Στρατήγης

Ωστόσο, τα εγκαίνια τελέστηκαν με μεγάλη επισημότητα, παρουσία υπουργών, στρατιωτικών αρχών, φιλολογικών σωματείων, επιστημόνων και πολύ κόσμου και η πρώτη παράσταση δόθηκε στις 19 Απριλίου.
Εκείνη την μέρα παρουσιάστηκαν δύο έργα του Δημητρίου Βερναρδάκη, η «Μαρία Δοξαπατρή», που είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά το 1868 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία και η «Φαύστα».
Την επομένη παρουσιάστηκαν η «΄Αλωσις της Τριπολιτσάς», έργου του Γιαννούκου Π. Μαυρομιχάλη και η κωμωδία του Παπαρηγόπουλου «Συζύγου Εκλογή». Θα ακολουθούσε η κωμωδία του Μπάμπη Άννινου «Η Νίκη του Λεωνίδα».

Παρακολουθείστε τώρα για πρώτη φορά το λογότυπο του μεγάλου φεστιβάλ των 130 ετών, μαζί με ένα συγκινητικό βίντεο φτιαγμένο από σπάνιο αρχειακό υλικό!

Ακολουθούν δηλώσεις

Γιάννης Μώραλης- Δήμαρχος Πειραιά
«Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά 130 χρόνια από την ημέρα που άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό για πρώτη φορά, παραμένει ένα ζωντανό σύμβολο πολιτισμού, τέχνης και δημιουργικής έκφρασης.
Οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι της ελληνικής θεατρικής σκηνής και όχι μόνο, έχουν μοιραστεί στιγμές της πορείας τους στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, ενώ τα εξαιρετικά υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικά δρώμενα, οι παραστάσεις, οι συναυλίες, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι ποικίλες πολιτιστικές δράσεις, κατακλύζονται από κόσμο, προσδίδοντας στο Δημοτικό Θέατρο πρωταγωνιστικό ρόλο όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και σε εθνικό ή ακόμα και σε διεθνές  επίπεδο.

1966-Αλέκος Αλεξανδράκης, Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Κατράκης, Βασίλης Διαμαντόπουλος και Αλίκη Γεωργούλη στο μπαρ του Δημοτικού Θεάτρου

Το Δημοτικό Θέατρο είναι ένα αρχιτεκτονικό μνημείο ένα κτήριο-κόσμημα, ένα σπουδαίο τοπόσημο της πόλης που μέρα με τη μέρα μας κάνει όλο και πιο υπερήφανους για την πορεία και την καθιέρωσή του, κατά γενική ομολογία, ως ένας «φάρος» πολιτισμού και ένα από τα σημαντικότερα θέατρα της χώρας μας.
Αυτό δημιουργεί σε όλους μας μια πρόσθετη υποχρέωση να συμβάλλουμε, ώστε το θέατρό μας να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να πρωταγωνιστεί με ποιοτικές δράσεις και εκδηλώσεις, αντάξιες της ιστορίας του».
Γιάννης Χατζηαλέξης- Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Πολιτισμού Δήμου Πειραιά
«Στις 9 Απριλίου 1895 το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά άνοιξε τις πύλες του με μεγαλοπρέπεια, σηματοδοτώντας την απαρχή μιας σπουδαίας διαδρομής στον χώρο του πολιτισμού. Ένα αρχιτεκτονικό στολίδι σχεδιασμένο από τον Πειραιώτη αρχιτέκτονα Ιωάννη Λαζαρίμο, που έμελλε να γίνει ορόσημο για την τέχνη και τον πολιτισμό, όχι μόνο της πόλης μας, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.
Στα 130 χρόνια της ζωής του, το Θέατρο αυτό φιλοξένησε σπουδαίες παραστάσεις, ανέδειξε κορυφαίους δημιουργούς και λειτούργησε ως ζωντανός οργανισμός πολιτισμού και πνευματικής δημιουργίας. Ένας θεσμός που διατηρεί τον ιστορικό του χαρακτήρα, ενώ ταυτόχρονα εξελίσσεται και ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις.
Με σεβασμό στην ιστορική του διαδρομή και το βλέμμα στραμμένο  στο μέλλον, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να το στηρίζουμε και να το αναδεικνύουμε. Στόχος μας είναι να παραμείνει ένας δυναμικός χώρος έκφρασης, δημιουργίας και έμπνευσης, ανοιχτός σε όλες και όλους».

 «ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ. Το Δημοτικόν Θέατρον». Εκδόσεις ΔΕΛΤΑ, Εμμ. Διακάκης και Υιός.
Το Δημοτικό στα πρώτα χρόνια της επταετίας. 

Ευαγγελία Μπαφούνη-Διευθύντρια Πολιτισμού Δήμου Πειραιά
«Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, έργο του σπουδαίου Δημοτικού Μηχανικού και μετέπειτα καθηγητή του Πολυτεχνείου, Ιωάννη Λαζαρίμου, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα της πόλης και αρχιτεκτονικά μνημεία της χώρας.
Η ανέγερσή του κρίθηκε αναγκαία, όχι μόνο για τη φιλοξενία των διαφόρων εκφάνσεων της τέχνης, αλλά και ως σύμβολο της οικονομικής ακμής του Πειραιά, που τότε ανθούσε χάρη στη βιομηχανία, το εμπόριο και τη ναυτιλία.
Το μεγαλοπρεπές αυτό οικοδόμημα, με το ναόσχημο πρόπυλό του, υπήρξε σιωπηλός μάρτυρας κομβικών γεγονότων της ιστορίας της χώρας: τον αποκλεισμό του Πειραιά το 1916, την έλευση των Μικρασιατών προσφύγων το 1922, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον βομβαρδισμό της πόλης από τους συμμάχους στις 11 Ιανουαρίου 1944, την απελευθέρωση, τη δικτατορία και τόσων άλλων.
Η τελευταία εκ βάθρων ανακαίνισή του, το 2013, του προσέδωσε τη χαμένη του λάμψη και αίγλη. Παράλληλα, αποτέλεσε μια πρόκληση για τον Δήμο Πειραιά να επαναπροσδιορίσει το όραμά του για τον πολιτισμό, αναδεικνύοντας το Δημοτικό Θέατρο ως ένα από τα σημαντικά θέατρα της  χώρας».

Νίκος Διαμαντής- Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά
«Ένα θέατρο, μια πόλη. Με όραμα ζωντανό, με καθαρό βηματισμό. Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά γιορτάζει προσκαλώντας, προκαλώντας, συζητώντας, αφουγκραζόμενο το χθες, το σήμερα και το αύριο.
Πάντα δυνατά, πάντα καθαρά, προσπαθεί να θέσει ερωτήματα, να συνδέσει το δέρμα της πόλης που αναπνέει, με το μέλλον που γρήγορα έρχεται, και ακόμα γρηγορότερα φεύγει.
Μια σύγχρονη πόλη αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς. Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά προσπαθεί να δώσει τον τόνο αυτής της ανάπτυξης. Γιορτάζουμε 130 χρόνια ζωντανής ιστορίας και σας καλούμε μαζί μας».