Δευτέρα 6 Ιουνίου 2022

Πως τίμησε ο Πειραιάς τον ποιητή της θάλασσας Νίκο Καββαδία. Λίγα πράγματα που πρέπει να ξέρουμε για τον ποιητή

Τον ποιητή της θάλασσας Νίκο Καββαδία τίμησαν ο Δήμος Πειραιά και η Αδελφότητα Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά, με τα αποκαλυπτήρια της προτομής του που πραγματοποιήθηκαν χθες, στο λιμάνι του Πειραιά, στη συμβολή της Ακτής Μιαούλη με την 2ας Μεραρχίας.
Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έκαναν ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης και ο πρόεδρος της Αδελφότητας Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά. Παύλος Σκλαβούνος. Το έργο φιλοτέχνησε ο γλύπτης Άγγελος  Βλάσσης.
Στο τέλος της εκδήλωσης ο κ. Σκλαβούνος απένειμε τιμητική πλακέτα στο δήμαρχο Πειραιά.
Την τελετή πλαισίωσε η Φιλαρμονική Ορχήστρα Πνευστών του Δήμου Πειραιά.
Ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης σε δήλωσή του υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι «ο Πειραιάς, η πόλη της ναυτοσύνης και των ναυτικών μας, οφείλει τιμή σε αυτή τη σπουδαία ποιητική φυσιογνωμία. Ο Καββαδίας με το έργο του, το οποίο μελοποίησαν οι σπουδαιότεροι Έλληνες συνθέτες, βρίσκεται, ακόμα και στις ημέρες μας, στην καρδιά και την ψυχή κάθε ναυτικού που ταξιδεύει στα πέρατα του κόσμου».
Ο ίδιος είπε, ακόμα, ότι «η φιλοτέχνηση και τοποθέτηση της προτομής του Καββαδία στον Πειραιά αποτελούσε ένα πάγιο αίτημα της Αδελφότητας Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά, καθώς ο σημαντικός αυτός ποιητής, ο ναυτικός πρώτα απ’ όλα, Νίκος Καββαδίας, είχε καταγωγή από την Κεφαλονιά και μεγάλωσε στον Πειραιά».
Χαιρετισμούς απηύθυναν ο πρόεδρος  της Αδελφότητας Κεφαλλήνων και Ιθακησίων Πειραιά και ο γλύπτης, Άγγελος Βλάσης, ο οποίος ευχαρίστησε το Τμήμα Μνημείων του Δήμου και εξήρε τον «επαγγελματισμό και την πολύ καλή διάθεση των εργαζομένων».
Αμέσως μετά την τελετή αποκαλυπτηρίων ακολούθησε συναυλία στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά, με τους μοναδικούς Χρήστο Θηβαίο και Κώστα Θωμαΐδη να ερμηνεύουν Καββαδία και να ταξιδεύουν τους παρευρισκομένους με τις μελωδίες τους.

Λίγα λόγια για το Νίκο Καββαδία

Ο Νίκος Καββαδίας ήταν ασυρματιστής του Εμπορικού Ναυτικού, ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής.
Για αυτόν πρέπει να ξέρουμε ότι: 

•    Γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1910 στο Νίκολσκ Ουσουρίσκι (Nikolsk-Ussuriysky),, μια επαρχιακή πόλη της περιοχής του Βλαδιβοστόκ στη Ρωσία, από γονείς Κεφαλονίτες, τον Χαρίλαο Καββαδία και τη Δωροθέα Αγγελάτου της γνωστής οικογένειας εφοπλιστών της Κεφαλονιάς.
Στην ίδια πόλη γεννήθηκαν και τα αδέλφια του Τζένια (Ευγενία) και ο Μήτιας (Δημήτρης). Ο πατέρας του Καββαδία διατηρούσε γραφείο γενικού εμπορίου διακινώντας μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων με κύριο πελάτη τον τσαρικό στρατό.
•    Το 1914, με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η οικογένεια έρχεται στην Ελλάδα κι εγκαθίσταται στο Αργοστόλι,.
Μετά το Αργοστόλι, η οικογένεια εγκαθίσταται στον Πειραιά, όπου ο Νίκος Καββαδίας πηγαίνει στο Δημοτικό κι είναι συμμαθητής με τον Γιάννη Τσαρούχη και τον Παπά-Γιώργη Πυρουνάκη. Διαβάζει Ιούλιο Βερν και διάφορα βιβλία περιπέτειας. Στο Γυμνάσιο γνωρίζεται με τον συγγραφέα και ιατρό του Πολεμικού Ναυτικού Παύλο Νιρβάνα.
•    Σε ηλικία 18 ετών αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας και εκδίδει ο ίδιος το σατυρικό φυλλάδιο Σχολικός Σάτυρος, γράφοντας ποιήματα για τους συμμαθητές του.
•    Το πρώτο ποίημά του δημοσιεύεται στην πειραϊκή εφημερίδα Σημαία με τίτλο "Ο Θάνατος της Παιδούλας". Κατά τον Δ. Νικορέτζο (στο έργο του "Νίκος Καββαδίας, ο τελευταίος αμαρτωλός"), πρώτο του ποίημα ήταν άλλο ("Ο Πόθος") στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας.
•    Τον Νοέμβριο του 1928, ο Καββαδίας βγάζει ναυτικό φυλλάδιο και μπαρκάρει ως "ναυτόπαις" τον επόμενο χρόνο στο φορτηγό "Άγιος Νικόλαος", μαζί με τον μικρότερο αδελφό του Αργύρη, που είχε γεννηθεί στην Ελλάδα το 1915.
•    Το 1931 το περιοδικό Ναυτική Ελλάς δημοσιεύει το έργο του Ν. Καββαδία, "Τραγούδια". Την επόμενη χρονιά ο ποιητής ξεκινά να δημοσιεύει τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις στην εφημερίδα Πειραϊκόν Βήμα, μαζί με το μυθιστόρημά του (σε συνέχειες) Η Απίστευτη Περιπέτεια του Λοστρόμου Νακαχαναμόκο, όμως η εφημερίδα διακόπτει την έκδοσή της και το πόνημά του μένει ημιτελές.
•    Το 1933, η οικογένεια μετακομίζει από τον Πειραιά στην Αθήνα. Το σπίτι του γίνεται τόπος συγκέντρωσης λογοτεχνών, ζωγράφων και ποιητών.
Ο Καββαδίας την εποχή εκείνη περιγράφεται ως ένας λιγομίλητος απλός άνθρωπος, ατημέλητος, χαριτωμένος, εγκάρδιος, με ανεξάντλητο χιούμορ, αγαπητός στους πάντες.
•    Τον Ιούνιο του 1933 κυκλοφορεί η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Μαραμπού (από τις εκδόσεις Κύκλος σε 245 αντίτυπα) που του χαρίζει το προσωνύμιο που θα τον συνοδεύει έως το τέλος της ζωής του. Γίνεται δεκτή (η ποιητική του συλλογή) με πολύ ευνοϊκές κριτικές, πιο χαρακτηριστική εκ των οποίων ήταν εκείνη του Φώτου Πολίτη στην εφημερίδα Πρωία.
•    Το 1938 η "Νέα Εστία" δημοσιεύει τα ποιήματά του, ενώ ο ίδιος στρατεύεται και υπηρετεί στην Ξάνθη με την ειδικότητα του ημιονηγού.
•    Το 1939 παίρνει το δίπλωμα του ραδιοτηλεγραφητή κατωτέρας τάξεως.
•    Στον πόλεμο του ’40 φεύγει για την Αλβανία, όπου υπηρετεί αρχικά ως ημιονηγός τραυματιοφορέας και αργότερα, λόγω της ειδικότητάς που είχε ως ασυρματιστής, χρησιμοποιείται στον σταθμό υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας. Στο περιοδικό Λόγχη δημοσιεύει το πεζογράφημά του Στο Άλογό μου.
Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Καββαδίας περνάει στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης και γίνεται μέλος του ΕΑΜ. Την ίδια ακριβώς περίοδο γίνεται και μέλος του ΚΚΕ. Εντάσσεται, επιπλέον, στην Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, παρά το γεγονός ότι είχε τυπώσει τότε μόνο ένα βιβλίο, το Μαραμπού, ενώ το όριο ήταν τα τρία βιβλία. Είναι όμως ενεργός λογοτεχνικά, γράφοντας ποιήματα, ορισμένα εξ αυτών αντιστασιακά, με πιο χαρακτηριστικό το ποίημα Στον τάφο του ΕΠΟΝίτη και Αθήνα 1943, με το ψευδώνυμο Α. Ταπεινός, στο περιοδικό "Πρωτοπόροι".
•    Το 1944 μεταφράζει μαζί με τον Βασίλη Νικολόπουλο, το έργο του Ευγενίου Ονήλ "Το Ταξίδι του Γυρισμού".
•    Στις αρχές του 1945 γίνεται επικεφαλής του ΕΑΜ Λογοτεχνών-Ποιητών, θέση την οποία παραχωρεί στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους στον Νικηφόρο Βρεττάκο, εξαιτίας της αναχώρησής του από την Ελλάδα με το πλοίο "Κορινθία". Η ασφάλεια τού έδωσε άδεια, καθώς θεωρείτο ανενεργός κομμουνιστής.
•    Το περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα δημοσιεύει τα ποιήματά του "Αντίσταση" και "Federico Garcia Lorca", ενώ κυκλοφορεί και η μετάφραση του έργου του Αμερικανού ποιητή Φορντ Μάντοξ με τίτλο Τα Παλιά Σπίτια της Φλάντρας.
•    Τον Ιανουάριο του 1947 οι εκδόσεις Θ. Καραβία κυκλοφορούν τη δεύτερη ποιητική συλλογή του Ν. Καββαδία, με τίτλο Πούσι, ενώ επανεκδίδεται και το Μαραμπού.
•    Από το 1954 μέχρι και το 1974, ταξιδεύει διαρκώς με πολύ μικρά διαλείμματα.
•    Στις 10 Φεβρουαρίου 1975, στην Αθήνα, στην κλινική «Άγιοι Απόστολοι», αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία πολλών ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης.
•    Η μεγάλη αναγνώριση του έργου του Ν. Καββαδία ήρθε μετά θάνατον. Ποιήματά του μελοποίησαν ο Γιάννης Σπανός, η Μαρίζα Κωχ, ο Θάνος Μικρούτσικος, οι αδελφοί Κατσιμίχα, ο Δημ. Ζερβουδάκης κ.α
Έργα του είναι:
Ποίηση
•    Μαραμπού (1933)
•    Πούσι (1947)
•    Τραβέρσο (1975)
•    Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη: Αθησαύριστα πεζογραφήματα και ποιήματα, επιμέλεια Guy (Michel) Saunier. Αθήνα: Άγρα, 2005
Το ποίημα Αντίσταση αφιερωμένο από τον ποιητή στη Μέλπω Αξιώτη, πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα (τεύχος 14 – 10 Αυγούστου 1945), και συμπεριλήφθηκε στην ανθολογία «Τραγούδια της Αντίστασης» που επιμελήθηκε η Φούλα Χατζιδάκη και κυκλοφόρησε τον Οκτώβρη του 1951 από το Εκδοτικό Νέα Ελλάδα. Βρίσκεται στο βιβλίο ΜΕΛΠΩ ΑΞΙΩΤΗ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ (2001, ΚΕΔΡΟΣ).
Πεζογραφία
•    Βάρδια (1954)
•    Λι (1987)
•    Του πολέμου/Στ' άλογό μου (1987)
Το μικρό πεζό Λι γυρίστηκε σε κινηματογραφική ταινία το 1995 με τίτλο Between the devil and the deep blue sea. Το διήγημα του Νίκου Καββαδία Του πολέμου, που εξιστορεί την φιλοξενία ενός Έλληνα στρατιώτη από έναν Αρβανίτη κατά την διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου, γυρίστηκε σε ταινία και σε σκηνοθεσία του Χρήστου Παληγιαννόπουλου 

Πηγή: Βικιπαίδεια


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι πιο δημοφιλείς αναρτήσεις