Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2021

Pandora Papers: Διεθνής σάλος για τις οφσορ πολιτικών και διασήμων. Μέτρα απαιτούν οι ευρωβουλευτές

 Πέντε χρόνια μετά τα Panama Papers η διεθνής κοινοπραξία ερευνητών δημοσιογράφων, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, αποκαλύπτει μια σειρά από νέα στοιχεία, τα οποία εμφανίζουν 35 ηγέτες και εκατοντάδες δημοφιλείς προσωπικότητες να έχουν κρύψει τεράστιες περιουσίες σε περίπλοκους φορολογικούς παραδείσους.
Στο σκάνδαλο, που ονομάστηκε «Πανδώρα Πέϊπερς» (Pandora Papers) εμπλέκεται, μεταξύ άλλων, το όνομα του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι Μπλέρ και του προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Οι νέες αποκαλύψεις έχουν κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου αν και στην Ελλάδα έχουν περιοριστεί σε «δευτερεύουσες ειδήσεις» με εξαίρεση ένα πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Δημοκρατία».
Παράλληλα, την περασμένη εβδομάδα, έγινε μια έντονη συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου η πλειοψηφία των ομιλητών επέκρινε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) και το Συμβούλιο Υπουργών για την αδυναμία τους να πάρουν ουσιαστικά μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής και της αντιμετώπισης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Σε αυτή τη συζήτηση φάνηκε, πάντως, ότι:

•    Σε παγκόσμιο επίπεδο προωθείται, αυτές τις μέρες, η λήψη απόφασης για την επιβολή ενός ποσοστού ελάχιστης φορολόγησης των πολυεθνικών εταιρειών στο κράτος, όπου δραστηριοποιούνται, στη βάση επεξεργασίας, που έχει γίνει από τον ΟΟΣΑ και έχει ήδη την έγκριση 130 κρατών.
Αυτό μπορεί να μην λύσει το πρόβλημα, ωστόσο θα αποτελέσει ένα πλήγμα στους φορολογικούς παραδείσους, όπου οι μεγάλες πολυεθνικές (αλλά και οι ναυτιλιακές εταιρείες) απολαμβάνουν πλήρεις φοροαπαλλαγές.
Από τους Έλληνες ευρωβουλευτές ο μόνος που πήρε τον λόγο ήταν ο Δημήτρης Παπαδημούλης (ΣΥΡΙΖΑ), ο οποίος έκανε, κι’ αυτός, σκληρή κριτική σε Κομισιόν και Συμβούλιο για την αδυναμία ή την αδράνεια, όπως είπε, στην λήψη ουσιαστικών μέτρων.
«Τα Πανδώρα Πέϊπερς αποδεικνύουν ότι κάποιοι δημοσιογράφοι κάνουν καλύτερα την δουλειά τους από την Επιτροπή και το Συμβούλιο στην καταπολέμηση της προκλητικής φοροδιαφυγής», υπογράμμισε ο Έλληνας ευρωβουλευτές. Και πρόσθεσε:
«Οι πολίτες είναι οργισμένοι και έχουν απόλυτο δίκιο, διότι την προκλητική φοροδιαφυγή των υπερπλουσίων την πληρώνουν οι φτωχοί, τα μεσαία στρώματα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και το κοινωνικό κράτος».
«Όσα κάνετε κ. Τζεντιλόνι (σ.σ. Ιταλός επίτροπος) ως Κομισιόν αποδεικνύονται λίγα και ανεπαρκή, διότι η τεχνολογία της φοροκλοπής τρέχει γρηγορότερα από τα μέτρα σας. Όσα για εσάς κύριε Λογκάρ (σ.σ. Σλοβένος υπουργός) το Συμβούλιο, δυστυχώς, δια της αδράνειάς του, συγκαλύπτει και στηρίζει την διαιώνιση της εγκληματικής και προκλητικής φοροδιαφυγής.
Ο Δημ. Παπαδημούλης (Η φωτό είναι
από τη σελίδα του στο fb)

 »Οι πολίτες απαιτούν πλέον έργα και όχι λόγια και σε ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να κλείσουν  οι φορολογικοί παράδεισοι και τα νομικά παράθυρα απαιτείται πολιτική βούληση, αυστηρή νομοθεσία, ισχυροί ελεγκτικοί μηχανισμοί και δρακόντειες κυρώσεις και πρόστιμα και αυτή η πολιτική βούληση απουσιάζει από την πολιτική ελίτ
».
Στην ίδια συζήτηση τοποθετήθηκε και ο ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Γεωργίου, ο οποίος ανέφερε ότι «δυστυχώς αναφέρεται ξανά στο κουτί της Πανδώρας η Κύπρος και ο πρόεδρός της».
«Ας μην στοχοποιηθεί όμως η Κύπρος.  ο τόπος μου. Ο τόπος μου δεν είναι αυτός που φαίνεται στις λίστες. Το νησί μου κατοικείται από ανθρώπους του μόχθου με τις αγωνίες τους», ανέφερε ο ίδιος. Και πρόσθεσε:
«Εξάλλου το πρόβλημα είναι συστημικό Διαφθορά, φοροδιαφυγή, ξέπλυμα βρώμικου χρήματος απειλούν ως παράγωγα ενός σαθρού συστήματος να μας πνίξουν, Ποιος θα ξεπλύνει τις ντροπές όλων αυτών των ηγετών, που μας κουνούν το δάχτυλο και την ίδια στιγμή παρανομώντας πλουτίζουν;  Η Κομισιόν ποιεί την νήσσαν, αρνείται να σχολιάσει. Ας κάνει κάτι επιτέλους. Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα».

Οι ευρωβουλευτές της ΝΔ
Στο τέλος της συζήτησης οι ευρωβουλευτές της ΝΔ απείχαν από τη ψηφοφορία για την έγκριση ψηφίσματος.
Με ανακοίνωσή τους απέδωσαν αυτή τη στάση τους στο «ότι στο τελικό κείμενο, κατόπιν αιφνιδιαστικής τροπολογίας, στοχοποιούνταν συγκεκριμένα πρόσωπα, ονομαστικά, μεταξύ αυτών και ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, παραβιάζοντας το τεκμήριο της αθωότητας, που αποτελεί βασικό κανόνα του κράτους δικαίου και βάζοντάς τους στην ίδια μοίρα με πρόσωπα που είχαν δημιουργήσει υπεράκτιες εταιρείες για να μεταφέρουν παράνομα, πλούτο έξω από τη χώρα τους».
Η επίμαχη αναφορά, που περιλήφθηκε στο τελικό κείμενο ήταν η εξής:
«εκφράζει τη λύπη του (εννοεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) για το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί, μεταξύ των οποίων και υψηλόβαθμοι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων της ΕΕ, εμφανίζονται επίσης στα Pandora Papers, και καλεί τις αρχές των εμπλεκόμενων κρατών μελών να διεξαγάγουν κατάλληλες έρευνες σε οποιεσδήποτε παρατυπίες· εκφράζει, ειδικότερα, τη λύπη του για το γεγονός ότι πολιτικοί, όπως ο Andrej Babiš, Πρωθυπουργός της Τσεχίας, και ο Νίκος Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Κύπρου, οι οποίοι αμφότεροι συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και ο Wopke Hoekstra, Υπουργός Οικονομικών των Κάτω Χωρών, ο Ilham Aliyev, Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Tony Blair, ο Milo Đukanović, Πρόεδρος του Μαυροβουνίου, και ο John Dalli, πρώην πρωθυπουργός της Μάλτας και πρώην επίτροπος της ΕΕ, αναφέρονται επίσης στα Pandora Papers ως έχοντες σχέση με υπεράκτιες συναλλαγές».

Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Γενικά, στο ψήφισμα που εγκρίθηκε με 578 ψήφους υπέρ, 28 κατά και 79 αποχές, οι ευρωβουλευτές προσδιόρισαν τα μέτρα που θεωρούν ότι πρέπει να ληφθούν επειγόντως από την ΕΕ, προκειμένου να εξαλειφθούν τα νομικά κενά που διευκολύνουν σήμερα την εκτεταμένη φοροαποφυγή, φοροδιαφυγή και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ζήτησαν επίσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινηθεί νομικά κατά των κρατών μελών που δεν εφαρμόζουν ορθά την ισχύουσα νομοθεσία. Οι ευρωβουλευτές επέκριναν ιδιαίτερα τους πρώην και νυν πρωθυπουργούς και υπουργούς κρατών μελών της ΕΕ, των οποίων οι δραστηριότητες αποκαλύφθηκαν από τα Pandora Papers.
«Το ψήφισμα αντανακλά το αίσθημα αγανάκτησης που εκφράστηκε από τους ευρωβουλευτές στη σύνοδο ολομέλειας του Οκτωβρίου, σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά τη δημοσίευση των πρώτων ευρημάτων των Pandora Papers», αναφέρεται σε επίσημη ανακοίνωση.

 

Η φωτό είναι από την επίσημη σελίδα
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου


Κανείς στο απυρόβλητο

Το ψήφισμα που εγκρίθηκε καλεί τις αρχές των κρατών μελών να ξεκινήσουν ενδελεχείς έρευνες στην επικράτειά τους για τυχόν παρατυπίες που αποκαλύφθηκαν και να προχωρήσουν σε έλεγχο όλων των προσωπικοτήτων που αναφέρονται στα Pandora Papers. Οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αξιολογήσει τις αποκαλύψεις και να εξετάσει κατά πόσον απαιτείται η θέσπιση νέας νομοθεσίας. Η Επιτροπή καλείται ακόμη να διαπιστώσει αν δικαιολογείται η ανάληψη νομικής δράσης κατά ορισμένων κρατών μελών. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα πρέπει επίσης να αξιολογήσει κατά πόσον απαιτούνται εξειδικευμένες έρευνες με βάση τις αποκαλύψεις.

Πραγματικοί δικαιούχοι και εφαρμογή συμφωνηθέντων κανόνων — ανάγκη για περισσότερα
Το Κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών και τον εντοπισμό των πραγματικών δικαιούχων, εκείνων δηλαδή που τελικά επωφελούνται και κρύβονται πίσω από τις εικονικές εταιρείες. Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν επίσης ότι πολλά κράτη μέλη έχουν καθυστερήσει να εφαρμόσουν τους ισχύοντες κανόνες που έχουν ως στόχο την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να επαναφέρει στην τάξη τα κράτη μέλη που καθυστερούν. Η Επιτροπή καλείται επίσης να υποβάλει προτάσεις για τη ρύθμιση των προγραμμάτων «χρυσών διαβατηρίων» και χορήγησης ιθαγένειας ή άδειας διαμονής, καθώς και να αξιολογήσει εάν είναι αποτελεσματική η διαδικασία ταυτοποίησης πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων και η εφαρμογή ενισχυμένων μέτρων δέουσας επιμέλειας.
Σύμφωνα με το ψήφισμα, δεν έχει νόημα να θεσπιστούν νέοι και πιο αυστηροί κανόνες, εάν δεν εφαρμόζονται σωστά οι ήδη υπάρχοντες. Απαιτείται επίσης καλύτερη συνεργασία μεταξύ των αρχών των κρατών μελών σε ολόκληρη την ΕΕ. Το ψήφισμα ζητάει ακόμη να επιδεικνύεται καλή θέληση σε παρόμοιες υποθέσεις και να διατίθενται περισσότεροι πόροι σε αυτό τον τομέα πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει η ίδια να αξιολογεί κατά πόσον οι «μονάδες χρηματοοικονομικών πληροφοριών» των κρατών μελών διαθέτουν επαρκείς πόρους.

Αναποτελεσματική η ευρωπαϊκή μαύρη λίστα φορολογικών παραδείσων
Σύμφωνα με το ψήφισμα, η ευρωπαϊκή μαύρη λίστα φορολογικών παραδείσων δεν εξυπηρετεί τον ρόλο της, καθώς δεν περιλαμβάνει ορισμένες από τις χώρες στις οποίες τελούνται οι περισσότερες παραβάσεις. Στο ψήφισμα σημειώνεται ότι, για παράδειγμα, στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους εδρεύουν τα δύο τρίτα των εικονικών εταιρειών που αναφέρονται στα Pandora Papers, ωστόσο η χώρα αυτή δεν περιλαμβάνεται στην ευρωπαϊκή μαύρη λίστα. Οι ευρωβουλευτές προτείνουν διάφορους τρόπους για να βελτιωθεί η διαδικασία συμπερίληψης χωρών στη μαύρη λίστα, όπως είναι η διεύρυνση του καταλόγου πρακτικών που θεωρούνται χαρακτηριστικά γνωρίσματα φορολογικών παραδείσων και η μεταρρύθμιση της σχετικής διαδικασίας λήψης απόφασης. Νωρίτερα τον φετινό Οκτώβριο οι ευρωβουλευτές είχαν ήδη εγκρίνει ένα πιο λεπτομερές ψήφισμα για το θέμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Οι πιο δημοφιλείς αναρτήσεις