Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης με κορονοϊό από τρόφιμα? Ερωτήσεις και απαντήσεις σε κρίσιμα θέματα σχετικά με τα τρόφιμα

Χρήσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την διαχείριση των τροφίμων δημοσιοποίησε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ), συμβάλλοντας ώστε να καταρριφθούν πολλοί μύθοι, που έχουν καλλιεργηθεί το τελευταίο διάστημα γύρω από το θέμα.
Η ενημέρωση βασίζεται σε έγγραφα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του εξειδικευμένου φορέα Ελέγχου Τροφίμων, του ΕΦΕΤ.
Συγκεκριμένα, σε έγγραφο οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε επιχειρήσεις της αλυσίδας τροφίμων και σε καταναλωτές διαβάζουμε μεταξύ άλλων:

1. Ποιος είναι ο κίνδυνος μόλυνσης από τα προϊόντα διατροφής του COVID-19;
Παρά την κλίμακα της πανδημίας, δεν έχει υπάρξει καμία αναφορά για τη μετάδοση του COVID-19 μέσω κατανάλωσης τροφίμων μέχρι σήμερα. Συνεπώς, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το τρόφιμο ενέχει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία σε σχέση με το COVID-19. Ο κύριος τρόπος μετάδοσης είναι από άτομο σε άτομο, κυρίως σταδιακά αναπνευστικά σταγονίδια που φτερνίζουν, βήχουν ή εκπνέουν.
2. Ποιος είναι ο κίνδυνος να πάρει το COVID-19 από τη συσκευασία τροφίμων;
Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, ο αιτιώδης παράγοντας του COVID-19 είναι σε θέση να παραμείνει επί 24 ώρες σε χαρτόνι, σε πειραματικές συνθήκες (π.χ. ελεγχόμενη σχετική υγρασία και θερμοκρασία) και μέχρι 3 ημέρες σε πλαστικές επιφάνειες. Τα άτομα που χειρίζονται συσκευασίες θα πρέπει να τηρούν σχολαστικά την καθοδήγηση των αρχών δημόσιας υγείας σχετικά με τις καλές πρακτικές υγιεινής, συμπεριλαμβανομένου του τακτικού και σωστού πλυσίματος των χειρών.
3. Μπορώ να μολυνθώ από την κατανάλωση ορισμένων τροφίμων;
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το αν ο ιός, που είναι υπεύθυνος για το COVID-19, μπορεί να υπάρχει στα τρόφιμα, να επιβιώνει εκεί και να μολύνει τους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχουν στοιχεία μέχρι σήμερα ότι τα τρόφιμα αποτελούν πηγή ή όχημα μόλυνσης για τον άνθρωπο, ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα άρρωστοι έχουν μολυνθεί από επαφή με μολυσμένους ανθρώπους. Σύμφωνα με τις υπηρεσίες ασφάλειας των τροφίμων στα κράτη μέλη της ΕΕ, είναι πολύ απίθανο να μπορείτε να πιάσετε το COVID-19 από το χειρισμό τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων ανέφερε επιπλέον ότι δεν υπάρχουν επί του παρόντος στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το φαγητό είναι πιθανή πηγή ή οδός μετάδοσης του ιού.
4. Μπορώ να κάνω κάτι τον εαυτό μου στο σπίτι για να ελαχιστοποιήσω κάθε πιθανό κίνδυνο από τα τρόφιμα που μεταφέρουν τον ιό που είναι υπεύθυνος για το COVID-19;
Ναι. Είναι ακόμα πιο σημαντικό να εφαρμόζετε αυστηρούς κανόνες υγιεινής στην κουζίνα σας. Φροντίστε να αποθηκεύσετε σωστά το φαγητό σας, να απορρίψετε την εξωτερική συσκευασία πριν από την αποθήκευση (για παράδειγμα, χαρτόνι όπου υπάρχει εσωτερική πλαστική συσκευασία), πλύνετε τα φρούτα και τα λαχανικά, αποφεύγετε τη μόλυνση από μαγειρικά σκεύη (μαχαιροπίρουνα, για διαφορετικά συστατικά.

Παράλληλα, ο ΕΦΕΤ εξέδωσε ένα χρήσιμο οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις πάνω σε απορίες που υπάρχουν αναφορικά με τον Covid-19 και εάν μπορεί να μεταδοθεί μέσω τροφίμων, κατεψυγμένων ή νωπών, σερβίτσιων μαζικής εστίασης. Σταχυολογούμε ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα:
• Υπάρχουν πιθανοί τρόποι μετάδοσης μέσω κατανάλωσης τροφίμων;
Επί του παρόντος δεν υπάρχουν περιπτώσεις οι οποίες να έχουν δείξει ότι άνθρωποι έχουν μολυνθεί με τον νέο τύπο κορωνοϊού με άλλο τρόπο, όπως μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων ή μέσω επαφής με μολυσμένα αντικείμενα. Δεν υπάρχουν επίσης γνωστές αναφορές για άλλους κορωνοϊούς σχετικά με λοιμώξεις που να οφείλονται σε τρόφιμα ή σε επαφή με στεγνές επιφάνειες. Η μετάδοση μέσω επιφανειών που πρόσφατα μολύνθηκαν με ιούς είναι παρόλα αυτά δυνατή, μέσω μολύνσεων με την αφή. Ωστόσο, αυτό είναι πιθανό να συμβεί μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνση από άτομο που νοσεί, λόγω της σχετικά χαμηλής σταθερότητας των κορωνοϊών στο περιβάλλον.
• Πώς μπορώ να προστατευθώ από τη μόλυνση με τον ιό μέσω των τροφίμων;
Mε τα έως τώρα δεδομένα ο ιός δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω μολυσμένων τροφίμων, όμως πρέπει να τηρούνται οι γενικοί κανόνες καθημερινής υγιεινής, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι, καθώς και κανόνες υγιεινής κατά το χειρισμό των τροφίμων. Δεδομένου ότι οι ιοί είναι ευαίσθητοι στη θερμότητα, ο κίνδυνος μόλυνσης μπορεί επίσης να μειωθεί περαιτέρω με τη θέρμανση των τροφίμων.
• Γίνεται ο ιός ανενεργός με το πλύσιμο στο χέρι ή με το πλυντήριο πιάτων;
Όπως όλοι οι εγκαψιδιωμένοι ιοί στους οποίους το γενετικό υλικό επικαλύπτεται από ένα στρώμα λίπους, έτσι και οι κορωνοϊοί είναι ευαίσθητοι σε ουσίες που διαλύουν το λίπος, όπως οι αλκοόλες ή οι επιφανειοδραστικοί παράγοντες, που περιέχονται σε σαπούνια και απορρυπαντικά πιάτων. Οι ουσίες αυτές θεωρείται ότι μπορούν να βλάψουν την επιφάνεια του ιού και να καταστήσουν τον ιό ανενεργό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν τα πιάτα πλένονται και στεγνώνουν σε πλυντήριο πιάτων σε θερμοκρασία 60 βαθμών Κελσίου ή υψηλότερη.
• Πώς μπορώ να προστατευθώ όταν πηγαίνω στο σουπερμάρκετ;
Ένας βασικός τρόπος για να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού είναι να τηρηθεί απόσταση των 2 μέτρων μακριά από άλλους ανθρώπους. Γενικά ο κορωνοϊός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων από μολυσμένα άτομα που φτερνίζονται, βήχουν ή εκπνέουν. Μια τέτοια "κοινωνική αποστασιοποίηση" αποτελεί την κύρια στρατηγική σε οποιαδήποτε κατάσταση εκτός του σπιτιού.
• Ποιες συμβουλές πρέπει να ακολουθήσω για τα ψώνια μου;
Πηγαίνετε για ψώνια όταν δεν υπάρχει πολύ κίνηση. Πάρτε αντισηπτικό μαζί σας. Χρησιμοποιήστε το για να σκουπίσετε τα χέρια σας και το καλάθι πριν και μετά το κατάστημα. Χρησιμοποιήστε μια πιστωτική ή χρεωστική κάρτα. Επίσης, χρησιμοποιήστε το δικό σας στυλό για να υπογράψετε τις αποδείξεις. Μόλις γυρίσετε σπίτι πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας και τις επιφάνειες της κουζίνας που χρησιμοποιήσατε.
• Πλένω και τις συσκευασίες;
Θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε σαπούνι πιάτων σε πλαστικό, γυαλί και μέταλλο. Μετάδοση του ιού μέσω αυτής της οδού δεν έχει παρατηρηθεί. Αν αυτό δεν είναι πρακτικό, πλύνετε καλά τα χέρια σας αφού βγάλετε όλη τη συσκευασία, συμπεριλαμβανομένων των χαρτοκιβωτίων και των περιεκτών. Τέλος, πλύνετε τα χέρια σας, τον πάγκο και άλλες επιφάνειες που έχετε αγγίξει. Κάνετε αυτό αφού έχετε αποθηκεύσει κατάλληλα τα τρόφιμα.
• Μπορώ να ενισχύσω το ανοσοποιητικό μου σύστημα μέσω της διατροφής μου;
Με απλά λόγια, δεν μπορείτε να «ενισχύσετε» το ανοσοποιητικό σας σύστημα μέσω της διατροφής και κανένα συγκεκριμένο τρόφιμο ή συμπλήρωμα διατροφής δεν θα σας εμποδίσει να μολυνθείτε από τον SARS-CoV-2 ή να αντιμετωπίσετε τον ιό εάν νοσείτε. Η καλή πρακτική υγιεινής παραμένει το καλύτερο μέσο αποφυγής μόλυνσης.