Μετά από τις καταστροφικές πλημμύρες του περασμένου Νοέμβρη στη Μάνδρα
ένας επιστήμονας ρωτήθηκε για το τι πρέπει να γίνει για να μην
επαναληφθεί το φαινόμενο. Η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: «Να
μεταφερθεί ολόκληρη η πόλη σε διαφορετική θέση».Και για να γίνουμε πιο σαφής: Η Μάνδρα είναι μια χαρακτηριστική πόλη, όπου αποτυπώνονται αθροιζόμενες όλες οι παθογένειες της μεταπολεμικής Ελλάδας:
1. Άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και χρήσεις γης.
2. Μπάζωμα ρεμάτων
3. Καταπατήσεις καμένων εκτάσεων αντί για αναδασώσεις και λήψη προστατευτικών μέτρων.
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:
Σε αεροφωτογραφίες του 1945 διακρίνονται ανέπαφα τα δύο ρέματα της περιοχής, το μεγάλο ρέμα «Σούρες» και το μικρότερο της «Αγίας Αικατερίνης».
Σταδιακά, με την καταπάτηση εκτάσεων και την αυθαίρετη δόμηση, την οποία με «νομιμοποιήσεις», «τακτοποιήσεις» ή οποιοδήποτε άλλο εφεύρημα το κράτος αποδέχτηκε ως πρακτική με οικονομικά οφέλη για τα ταμεία του, τα ρέματα «εξαφανίστηκαν».
Οι «Σούρες», το μεγάλο ρέμα που διαπερνά τη πόλη, έχει δεχτεί τη μεγαλύτερη αλλοίωση, με δεκάδες τετραγωνικά μέτρα του χειμάρρου να έχουν χτιστεί είτε με νόμιμα είτε με αυθαίρετα κτίσματα, η κοίτη να έχει μειωθεί δεκάδες μέτρα, ενώ ένα μεγάλο κομμάτι του ρέματος έχει υπογειοποιηθεί και περνά μέσα από μικρούς αγωγούς.
Ο μεγαλύτερος «καταπατητής» του ρέματος είναι ο ίδιος ο δήμος, ο οποίος έχει χτίσει ένα εργοτάξιο για τα απορριμματοφόρα.
Το δεύτερο ρέμα, αυτό της «Αγίας Αικατερίνης», βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της πόλης. Η φυσική συνέχεια του ποταμού είναι η κεντρική οδός Κοροπούλη, η οποία όμως έχει διακοπεί υπόγεια λόγω αστοχίας της ΕΥΔΑΠ. Αποτέλεσμα είναι ο χείμαρρος όταν υπερχειλίζει να «αναζητά» τη φυσική του κοίτη, πνίγοντας τα πάντα στο πέρασμά του.
Δεν είναι όμως μόνο τα ρέματα η αιτία του κακού των πλημμυρών, ούτε μόνο τα μετεωρολογικό φαινόμενο της ραγδαιότητας και οι ποσότητες των βροχοπτώσεων.
Όπως είχε γράψει σε ανάρτησή του ο Καθηγητής κ. Κώστας Κασσιός η κύρια, βασική αλλά παραμελημένη αιτία στο πλείστων των πλημμυρών που συμβαίνουν και θα συμβαίνουν, επικεντρώνεται στην κακή ή την πλήρη εγκατάλειψη της διαχείρισης της «λεκάνης απορροής» των ρευμάτων, των χειμάρρων και των ποταμών.
Η αποψίλωση (καταστροφή) όμως της βλάστησης (δενδρώδους, θαμνώδους ακόμα και χορτολιβαδικής) στη λεκάνη απορροής από δασικές πυρκαγιές, από υπερβόσκηση, από εκχερσώσεις, από λαθροϋλοτομίες, από τεχνικά έργα και παρεμβάσεις αυθαίρετες είναι οι ενέργειες εκείνες που προσφέρουν μαζί με το επικλινές ανάγλυφο ελεύθερο το χώρο στο νερό να τρέξει σε μεγάλους όγκους, ακανόνιστα και με ορμή, μαζί με τα υλικά διάβρωσης, ώστε να κατακλύσει στα «χαμηλά» (κατάντι), δρόμους, σπίτια, υλικά και να παρασύρει ανθρώπινες ζωές.
Συγκεκριμένα:
Στα ψηλά λοιπόν ένα άθροισμα ανθρώπινων επεμβάσεων όπως
- δασικές πυρκαγιές
- υπερβόσκηση
- εκχερσώσεις
- λαθροϋλοτομίες
- λανθασμένα τεχνικά έργα
- παρεμβάσεις αυθαίρετες
οδηγεί στην αποψίλωση και εξαφάνιση των δασών και ακυρώνει τον ρόλο τους ως "επιβραδυντές" και "κατακρατητές" του νερού.
Στα μεσαία τώρα οι πλείστες αυθαίρετες (νόμιμες και μη) επεμβάσεις αρκούν για να μετατρέψουν έναν ήρεμο χείμαρρο σε έναν ορμητικό ποτάμι:
Το νερό βρίσκοντας όλα αυτά τα εμπόδια δεν μπορεί να σταματήσει και δημιουργεί νέους δρόμους οι οποίοι στην περίπτωση της Μάνδρας ήταν ο ίδιος ο οικισμός:
Στις εκβολές, το έγκλημα συνεχίζεται, αφού αφήνουμε τον χώρο που περίσσεψε και όχι τον χώρο που χρειάζεται στο ρέμα. Είναι αδιανόητο οι εκβολές να έχουν μικρότερο εύρος από την κοίτη ενός ρέματος στα «ψηλά» (ανάντι) του. Δημιουργείται με αυτόν τον τρόπο ένα χωνί που είναι θέμα χρόνου να "μπουκώσει".
@ Το χειρότερο είναι ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας για να «κρύψει» τις διαχρονικές ευθύνες του (για άλλους μεγαλύτερες και για άλλους μικρότερες) καταναλώνεται σε ανέξοδες φραστικές αντιπαραθέσεις αντί να συζητάνε λύσεις.
Για το δημοσίευμα αντλήθηκαν στοιχεία από:
1) http://www.iefimerida.gr/news/376485/mandra-attikis-mia-poli-htismeni-pano-se-mpazomena-remata-eikones
2) https://geomythiki.blogspot.com/2017/11/blog-post_51.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου