Θεαματική ανατροπή στον χώρο της Ναυτιλίας φέρνει η εμπλοκή του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης στο «καυτό» θέμα των εκπομπών αέριων ρύπων (άνθρακα) από τα πλοία!
Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά στην ιστορία, το Διεθνές Δικαστήριο (ICJ), που συνεδριάζει στη Χάγη, έχει κληθεί να καθορίσει το εύρος των υφιστάμενων νομικών υποχρεώσεων των κρατών για να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των σημερινών και μελλοντικών γενεών από τις βλάβες που σχετίζονται με το κλίμα.
Η υποβολή προτάσεων από κράτη και ενώσεις κρατών έχει οριστεί να γίνει αύριο (22/3) και στις 24/6.
Είναι προφανές ότι από την απόφαση θα κριθούν πολλά για τα δικαιώματα των πολιτών να ζητούν ευθύνες από τα κράτη για παράλειψη των υποχρεώσεών τους σε ότι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, κυρίως από τη διεθνή αεροπορία και τη ναυτιλία.
Η νομική διαδικασία κινήθηκε αρχικά στο Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας (ITLOS) μετά από αίτημα για την έκδοση συμβουλευτικής γνώμης που υποβλήθηκε από την Επιτροπή των Μικρών Νησιωτικών Κρατών για την Κλιματική Αλλαγή και το Διεθνές Δίκαιο (COSIS).
Ωστόσο, πριν εκδοθεί απόφαση η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών με ψήφισμά της στις 29.3.2023 αποφάσισε να ζητήσει από το Διεθνές Δικαστήριο να δώσει συμβουλευτική γνώμη για «τις υποχρεώσεις των κρατών σε σχέση με την κλιματική αλλαγή», θέτοντας τα εξής ερωτήματα:
(α) Ποιες είναι οι υποχρεώσεις των κρατών βάσει του διεθνούς δικαίου, να διασφαλίζουν την προστασία του κλιματικού συστήματος και άλλων τμημάτων του περιβάλλοντος από ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων θερμοκηπίου για τα κράτη και για τις σημερινές και μελλοντικές γενιές;
(β) Ποιες είναι οι νομικές συνέπειες αυτών των υποχρεώσεων για τα κράτη όπου, με πράξεις και παραλείψεις τους, έχουν προκαλέσει σημαντική βλάβη στο κλιματικό σύστημα και σε άλλα μέρη του περιβάλλοντος, όσον αφορά:
(i) Κράτη, συμπεριλαμβανομένων, ιδίως, μικρών νησιωτικών αναπτυσσόμενων κρατών, τα οποία λόγω της γεωγραφικής τους κατάστασης και του επιπέδου ανάπτυξής τους, τραυματίζονται ή επηρεάζονται ιδιαίτερα από ή είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής;
(ii) Λαοί και άτομα της παρούσας και των μελλοντικών γενεών που επηρεάζονται από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής;»
Ουσιαστικό ρόλο στην υπόθεση διαδραματίζει η περιβαλλοντική ΜΚΟ Opportunity Green, η οποία, όπως είχε κάνει και στο Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας, υπέβαλλε και στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης γραπτή δήλωση, ζητώντας να επιβεβαιώσει ότι τα κράτη έχουν νομικές υποχρεώσεις βάσει του διεθνούς δικαίου για την αντιμετώπιση των κλιματικών επιπτώσεων από τη διεθνή αεροπορία και τη ναυτιλία σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού.
Σύμφωνα με ξένα ναυτιλιακά site οι τομείς της αεροπορίας και της ναυτιλίας συμβάλλουν στο 5% σχεδόν των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οι εκπομπές από τη διεθνή αεροπορία και τη ναυτιλία αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ αυτού του αριθμού. Ωστόσο, τα περισσότερα κράτη δεν υπολογίζουν επί του παρόντος τις εκπομπές από τη διεθνή αεροπορία και τη ναυτιλία στις εθνικές τους δεσμεύσεις για το κλίμα βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού, τις λεγόμενες εθνικά καθορισμένες συνεισφορές.
Η περιβαλλοντική οργάνωση, που ιδρύθηκε, το 2021, στην Αγγλία, από νομικούς, οικονομολόγους και πολιτικούς επιστήμονες, υποστήριξε ότι είναι μια «λανθασμένη αντίληψη» ότι τα κράτη πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά σε εξειδικευμένους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών, τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) και τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), για να ενεργούν για τις εκπομπές της διεθνούς αεροπορίας και της ναυτιλίας – και όμως, αυτό είναι που τα περισσότερα κράτη κάνουν στην πράξη.
«Όχι μόνο οι υφιστάμενοι στόχοι του ICAO και του IMO υπολείπονται κατά πολύ από την απελευθέρωση του άνθρακα αυτών των τομέων για την επίτευξη του στόχου της θερμοκρασίας του Παρισιού, αλλά τα κράτη έχουν επίσης αυτόνομες νομικές υποχρεώσεις να μειώσουν τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τη διεθνή αεροπορία και τη ναυτιλία», αναφέρει ανακοίνωση της Opportunity Green. .
Η Isabela Keuschnigg, νομική υπεύθυνη στο Opportunity Green, είπε ότι «για πάρα πολύ καιρό, οι διεθνείς αερομεταφορείς και ναυτιλιακός κλάδος έχουν αποφύγει κάθε σοβαρό έλεγχο των προσπαθειών τους για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και αυτές οι εκπομπές συνεχίζουν να αυξάνονται και να αυξάνονται. Ωστόσο, οι συμβουλευτικές γνωμοδοτήσεις ενώπιον του ICJ και του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Δίκαιο της Θάλασσας συμβάλλουν στην αυξημένη δικαστική εποπτεία αυτών των τομέων σε διεθνές επίπεδο και προσφέρουν μια κρίσιμη ευκαιρία στα διεθνή δικαστήρια να επιβεβαιώσουν ότι δεν υπάρχουν δικαιολογίες για ανεπαρκής δράση για το κλίμα».
Σύμφωνα με στοιχεία της Οργάνωσης μέχρι σήμερα, πάνω από 2.300 υποθέσεις κλιματικής αλλαγής έχουν κατατεθεί σε όλο τον κόσμο και ο αριθμός αυτός συνεχίζει να αυξάνεται. Ενώ η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων παραμένει ο πρωταρχικός στόχος των αγωγών που υποβάλλονται κατά παραγόντων του ιδιωτικού τομέα, όλο και περισσότερο, άλλοι τομείς στοχοποιούνται. Κάθε τομέας έχει να παίξει το ρόλο του στην κρίσιμη ανάγκη για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της παγκόσμιας οικονομίας μας.
Ήδη, περισσότερες υπάρχουν από 30 περιπτώσεις που στοχεύουν στον ναυτιλιακό τομέα, απόδειξη της αυξανόμενης νομικής πίεσης στη βιομηχανία για απαλλαγή από τον άνθρακα.
«Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο προειδοποίησε ότι οι διαφορές για την κλιματική αλλαγή θα μπορούσαν να προαναγγέλλουν έναν νέο νομικό κίνδυνο για τη ναυτιλία», αναφέρει η Οργάνωση.
Η Ελλάδα και οι Έλληνες εφοπλιστές
Η Ελλάδα κατά την πάγια τακτική της και σύμφωνα με τις επιθυμίες των εφοπλιστών ζητάει τη λήψη μέτρων από τον βραδυκίνητο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, που χρονοτριβεί στη λήψη αποφάσεων και μόλις τώρα εμφανίζεται πρόθυμος να προχωρήσει μέχρι τον Σεπτέμβριο σε αποφάσεις για μέτρα που θα υιοθετηθούν εντός του 2025.
Σύμφωνα με την Opportunity Green η τιμολόγηση των εκπομπών από τη ναυτιλία είναι η σαφέστερη διαδρομή του κλάδου προς μια δίκαιη μετάβαση που θα στηρίξει τις χώρες και τους ανθρώπους που πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.
«Κεντρική θέση σε αυτά τα μέτρα είναι η πρόταση να πληρώσουν οι ρυπαίνοντες το μερίδιο που τους αναλογεί για τη μετάβαση μέσω εισφοράς, η οποία θέτει ένα τίμημα στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ναυτιλίας. Αυτό θα υποστηρίξει τη σταδιακή εξάλειψη των εκπομπών, θα δημιουργήσει μια αγορά για εναλλακτικά καύσιμα και –κυρίως– θα δημιουργήσει νέα και πρόσθετα κεφάλαια για να πρωτοστατήσει στην παγκόσμια μετάβαση της ναυτιλίας σε μηδενικές εκπομπές και να υποστηρίξει τις πιο ευάλωτες στο κλίμα χώρες του κόσμου για να καταστεί δυνατή μια δίκαιη και δίκαιη μετάβαση», αναφέρει η Οργάνωση
Με πληροφορίες από το splash247.com και το site της ΜΚΟ Opportunity Green
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου